Spacer szlakami Stanisława Wyspiańskiego w gminie Zielonki najlepiej będzie odbyć korzystając z nowo wytyczonego szlaku turystycznego. Inauguracja i test szlaku został przeprowadzony podczas rajdu pieszego zorganizowanego przez stowarzyszenie Zachariasz oraz Centrum Kultury, Promocji i Rekreacji w Zielonkach 23 września.
Szlak spod Szkoły Podstawowej w Bibicach prowadzi obok odrestaurowanego fortu Węgrzce oraz fortu Łysa Góra, drogami asfaltowymi i polnymi. Po drodze można przyjrzeć się panoramie Krakowa, dalej trasa wiedzie do obelisku w miejscu domu Stanisława Wyspiańskiego. Aby „zrobić” kolejne kilometry warto skorzystać z odnogi szlaku prowadzącej do dworku w Boleniu. Wracając szlakiem do szkoły w Bibicach mijamy popiersie Stanisława Wyspiańskiego. Opisy miejsc na nowo powstałym szlaku znajdziecie Państwo poniżej.
Szlak oraz rajd został zorganizowany dzięki projektowi „Szlakiem Wyspiańskiego – nowe szlaki turystyczne w gminie Zielonki”, który udało się zorganizować dzięki wsparciu Województwa Małopolskiego w ramach konkursu ofert z turystyki pt. „Małopolska Gościnna”.
W organizacji rajdu przeszkodziła pogoda, ale i tak znalazło się kilku śmiałków, by przetestować pętlę szlaku pomimo intensywnego deszczu. W nagrodę czekały atrakcyjne nagrody do wylosowania. Przejście szlaku ułatwiają oznakowania na trasie – koloru zielonego i niebieskiego oraz tablice usytuowane w kluczowych miejscach szlaku. Przykładowo tablica uwidoczniła schowany w cieniu drzew obelisk w miejscu domu S. Wyspiańskiego.
W ramach projektu zorganizowano też konkurs plastyczny na projekt witrażu z motywami kwiatowymi, prace można było podziwiać podczas imprezy w Bibicach.
IO
Na szlaku Stanisława Wyspiańskiego warto zobaczyć:
Obelisk w miejscu domu Stanisława Wyspiańskiego w Węgrzcach – ciężko chory Stanisław Wyspiański wraz z żoną Teodorą Teofilą zakupił dom w Węgrzcach i zamieszkał w nim w sierpniu 1906 roku. Mimo częściowego paraliżu nadal pracował – chromą ręką wykonał kilka rysunków, dyktował dramaty: „Juliusz II” i „Zygmunt August”. Latem 1907 r., gdy nastąpiła poprawa zdrowia artysty, uporządkował dorobek, a także urządził w swym obejściu słynne dożynki. Zmarł 28 listopada 1907 r. w wieku 38 lat. W 1914 r. dom S. Wyspiańskiego w Węgrzcach został wyburzony, wraz z praktycznie całą zabudową wsi, przez wojsko austriackie celem oczyszczenia przedpola fortu „Łysa Góra”. W miejscu domu artysty w 1974 r. wystawiono pamiątkowy obelisk.
Dwór w Boleniu – majątek w Boleniu zakupił na początku lat 90. XIX wieku Jan Matejko (1838 – 1893), malarz, profesor w Szkole Sztuk Pięknych w Krakowie i mentor Stanisława Wyspiańskiego, dla swojej córki Heleny. Jako wyróżniającemu się studentowi Matejko powierzał Wyspiańskiemu pierwsze prace, m.in. współudział w wykonaniu zaprojektowanej przez siebie polichromii w odnawianym kościele Mariackim w Krakowie.
Popiersie Stanisława Wyspiańskiego przed budynkiem przedszkola i szkoły w Bibicach – wykonane w 1987 r. według projektu prof. Bronisława Chromego, znajduje się w sąsiadujących z Węgrzcami Bibicach, od strony drogi krajowej E7 Kraków – Warszawa. Szkoła Podstawowa w Bibicach od 1970 roku nosi imię Stanisława Wyspiańskiego.
Należy wspomnieć, że oglądając popiersie warto przejść parę kroków i na fasadzie szkoły od strony wschodniej zobaczyć mural poświęcony artyście autorstwa Mikołaja Rejsa.